Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), yerel yönetim sisteminde kapsamlı değişiklikler içeren 35 maddelik yasa teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu. Teklif, belediyelerin kuruluş kriterlerini yeniden düzenliyor; buna göre nüfusu 5 binin üzerinde olan yerleşim yerlerinde belediye kurulabilecek. Nüfusu 2 binin altına düşen mevcut belediyeler ise köy statüsüne dönüştürülecek.
Hazırlanan teklif, çeşitli kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde değişiklik yapılmasını öngörüyor. Yeni düzenleme, Anayasa Mahkemesi’nin geçmişte iptal ettiği bazı hükümlerin yerine, idari ve hukuki güvenceyi esas alan yeni usuller getiriyor.
Yeni Belediyeler Nasıl Kurulacak?
Yasa teklifine göre, yeni iskan sonucu oluşan ve nüfusu 5 bini geçen yerleşim birimleri için belediye kurulabilecek. Söz konusu yerleşim yeriyle ilgili işlem dosyası, valilik görüşüyle birlikte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na iletilecek. Bakanlıkça uygun görülmesi halinde ilgili yerleşim yeri, belediye statüsü kazanabilecek.
Nüfusu Azalan Belediyelere Köy Statüsü
Teklifte dikkat çeken bir diğer madde, nüfusu 2 binin altına düşen mevcut belediyelerin köye dönüştürülmesini öngörüyor. Ayrıca, büyükşehir ya da ilçe merkezlerine 5 bin metreden daha yakın mesafede bulunan belediye ve köylerin de genel imar düzeni ve altyapı gerekçeleriyle mevcut belediyelere katılması sağlanabilecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Sinyali Grup Toplantısında Vermişti
Yasa teklifinin arka planında, Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamalar etkili oldu. AK Parti Grup Toplantısı’nda konuşan Erdoğan, yerel yönetim sisteminde yeni bir yapılanmanın kaçınılmaz hale geldiğini vurgulamıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu ifadeleri kullanmıştı:
“Yerel yönetimler ve belediyeler meselesinin, tüm boyutlarıyla konuşulması, tartışılması ve yeni bir düzene kavuşturulması kaçınılmaz hale gelmiştir. Belediyelere kamudan tahsis edilen ve topladıkları mali kaynakların denetimi için yerel dinamiklere, ilgili merkezi kurumlara dayanan yeni bir yapı kurulmalı. Terör örgütünün kendini feshi ardından siyasetin güçlü devreye girmesiyle, belediyelerdeki kayyum uygulamasının yeniden istisna haline geleceğini düşünüyoruz.”
Yetki ve Denetimde Yeni Yaklaşım
Teklifte, belediyelerin yetki ve görev alanlarında da sınırlamalar ve sıkı denetimler öngörülüyor. Mali kaynakların kullanımı, hizmet alanlarının belirlenmesi ve denetim süreçlerinde merkezi kurumların etkinliğinin artırılması hedefleniyor.
Kayyum uygulamasına da değinen Erdoğan, bu yöntemin artık olağan hale gelmemesi gerektiğini belirterek, yeniden bir “istisna” uygulaması haline getirilmesi gerektiğini ifade etti.
